Met de auto naar de film
De geschiedenis en bijna ondergang van de Amerikaanse Drive-In theatres.
Drive-in bioscopen hadden hun hoogtepunt aan het eind van de jaren 50. Er waren toen meer dan 4.000 bioscopen door de USA. Hoewel de eerste al in de jaren 30 ontstonden en ze zelfs tegenwoordig nog bestaan (er worden zelfs nieuwe gebouwd) associeert iedereen ze met de jaren 50 cultuur. De eerste opende in juni 1933 in New Jersey, bood plaats aan 400 auto's en had een scherm van 10 bij 12 meter en 'directional sound' via 3 RCA speakers. Omdat het de eerste was werd het simpelweg 'Drive-In Theatre' genoemd. De bouw kostte $30.000. De film kostte 25 cent per auto en per bezoeker. De eerste film was een Britse komedie 'Wives beware' genaamd.
De jaren 30 waren een moeilijke tijd voor de door een zware economische crisis getroffen Amerikanen. Films waren een manier om te ontsnappen aan de werkelijkheid. Ze gaven de mensen uit alle sociale lagen hoop voor de toekomst, een toekomst die een stuk rooskleuriger was die de harde realiteit aan de andere kant van de muren van de bioscoop.
Richard Hollingshead was verkoper van auto onderdelen in de zaak van zijn vader, Whiz Auto Products. Hij wilde graag iets uitvinden wat zijn twee passies, auto's en films, zou kunnen combineren. Hij kwam op het idee omdat zijn nogal grote moeder niet in een normale stoel van een bioscoop paste. Richard zette haar in een auto, zette een Kodak projector neer, hing lakens aan een boom en zette er een radio achter. Dit was in 1928. Hij experiminteerde enkele jaren totdat hij een systeem bedacht had waarmee de auto's op een oplopend stuk grond geparkeerd konden worden. Je moest natuurlijk geen last hebben van nieuwe bezoekers of bezoekers die eerder wegreden. Hij gebruikte zelfs zijn sprinkler systeem om te zien wat de problemen zouden kunnen zijn als het slecht weer was. Op 16 mei 1933 kreeg hij het in 1932 aangevraagde patent (#1909537) en een maand later opende hij de eerste Drive-In van Amerika aan Crescent Boulevard in Camden, NJ. Op de afbeelding hieronder kun je zien hoe het systeem werkt.
In 1934 opent Wilson Shankweiler zijn drive-in in Orefield Pennsylvania. Deze drive-in bestaat in 2013 nog steeds! Tegen het einde van de jaren 30 opende nog 17 van deze indrukwekende complexen hun deuren. Deze moesten allen royalty's betalen aan Richard, gezien het patent zelfs 17 jaar lang. Richard zelf verkocht in 1936 zijn theatre maar hield wel een belang van 30% in Park-In Inc. De jaren erna waren lastig voor Richard, er waren vele juridische complicaties met betrekking tot inbreuk op het octrooi. Vele wilden profiteren van het succes. De nieuwe drive-ins stopte vaak met het betalen van royalty's. Door deze problemen en na heroverweging van de vraag of het concept van Hollingshead wel echt een nieuw idee was, vernietigde de staat Delaware het patent in 1949.
Camden, NJ, de eerste Drive In bioscoop van Amerika
In 1934 was Pico Amerika's 4e en California's eerste drive-in bioscoop. In die tijd ging je blijkbaar niet naar de film maar naar een 'talking picture'. In 1935 adverteerde Pico met de nieuwe 'Sound Sensation' dat het geluid via de radiateur naar je auto bracht. Daarvoor werd het geluid gebracht via een grote speaker op een toren. Hierdoor waren beeld en geluid vaak out of sync. Op de afbeelding zie je de klanten binnenstromen voor een avondje film in september 1934. Op de foto's hieronder zie je het 'Sound Sensation' systeem in actie. De speakers waren bevestigd aan een rail en konden zo makkelijk gepositioneerd worden. De afbeeldingen tonen Pacific Drive in L.A. in 1938. Het zou nog 3 jaar duren voordat RCA Victor de eerste speaker voor in de auto zou introduceren. In 1942 waren er al bijna 100 drive-ins in Amerika.
Drive in 1938 Pacific Drive LA
In 2012 vierde Google het 79 jarig bestaan van de drive-in met een doodle incl. een filmpje van 30 seconden.
Een flyer van de Miami Drive-In uit 1938. Sommige flyers gaven nog wat extra informatie. Dit was vooral om het gemak te benadrukken. 'Iedere type jurk is goed voor het Drive-in Theatre, je kunt roken, praten en relaxen in je eigen auto zonder de buren te storen'.
Toch begon het pas te lopen toen de speakers voor in de auto kwamen. Hierdoor nam het aantal toe tot van 820 in 1948 todat er op het hoogtepunt in 1958 4.063 Drive-in bioscopen waren.
Tijdens de baby boom van de late jaren 40 en begin jaren 50 ontdekten veel jonge gezinnen de drive-ins. Het was in de jaren 50 echt een familieaangelegenheid. Men kon de kinderen en baby's meenemen en je mocht er roken. Het was een stuk flexibeler dan een echte bioscoop. Veel drive-ins voegde speeltuintjes toe. Ook de horeca gelegenheden op de terreinen droegen bij aan de positieve ervaringen van de jonge gezinnen. Zij waren zeker goed in staat de honderden klanten te voorzien van eten en drinken gedurende de pauzes. Er werden in de pauzes tekenfilms gedraaid en er was een klok die aftelde tot het moment dat de film weer verder ging. Gedurende de jaren kwamen er karretjes waarmee langs de auto's kon worden gegaan voor verkoop van eten en drinken. Ook kwamen er kachels voor in de auto. In 1948 kwam er nieuw concept bij, bedacht door Ed Brown, piloot. Hij openede het 'Drive-In and Fly-In Theatre' in Asbury Park, New Jersey waar 500 auto's en 50 vliegtuigen een film konden kijken. Er werd een landingsbaan aangelegd waar de vliegtuigen konden landen en naar de achterste rijen konden taxiën. De 'Circle Autoscope Drive-In' in Albuquerque had zelfs een scherm per parkeerplaats. De grootste drive-in was Johnny's All Weather Drive-in in Copiaque, New York. Er was plek voor 2500 auto's en 1.200 zittende toeschouwers in een geklimatiseerde ruimte met o.a. een restaurant. Er was zelfs een kinderboerderij.
Eind jaren 60 werden de drive-ins vaak alleen nog bezocht door jonge stelletjes die de privacy wel konden waarderen. In de volksmond werden het 'passion pits' genoemd. Deze tiener cultuur is vereeuwigd in films als American Graffiti en Grease. In de jaren 70 waren het vooral de kabeltv en videorecorders die de mensen weg hielden. De normale bioscopen werden ook steeds groter, meer stoelen, meer comfort door o.a. airco en vooral meer en grotere schermen. Het tonen van de grote films was ook een probleem. Een normale bioscoop kon een nieuwe grote film meerdere keren per dag tonen en niet alleen in het donker. Hierdoor waren de drive-ins aangewezen op b-films en sexfilms. Door deze sexfilms konden veel drive-ins nog jaren overleven. Naast deze sexfilms werden er overdag ook evenementen georganiseerd zoals rommelmarkten en kerkdiensten. Shankweiler start in 1982 met uitzendingin via AM. De speakers blijven nog wel in gebruik. In 1986 schakelen zij als eerste over naar FM stero geluid. In 1990 waren er nog steeds 910 actief in gebruik. Tegenwoordig zijn het er ongeveer 400.
De redenen van het bijna verdwijnen van de drive-ins waren legio, de grootste waren de opkomst van de televisie in het eigen huis en de waarde van de grond zelf. De drive-ins werden vaak buiten de steden aangelegd. Door het groeien van de steden was er grond nodig en de verkoop ervan bracht geld in het laatje. Ook de opvolging van de uitbater was een probleem. Het waren vaak familiebedrijfjes waarvan de kinderen geen interesse hadden in het overnemen van de Drive-in. Het einde van de baby boom zou ook hebben meegespeeld alsmede de invoering van de zomertijd waardoor ouders vonden dat de eerste film om 22:00 te laat begon voor de kleintjes.
Gelukkig is er geen eind gekomen aan de drive-in. Integendeel. Er worden weer nieuwe complexen geopend, oude worden weer in gebruik genomen en gemoderniseerd met nieuwe schermen en FM radio stations. Door de nieuwe, dure, technieken is het ook mogelijk de nieuwste films te tonen. Richard Hollingshead zou trots zijn.
In de afgelopen jaren ben ik vijf maal naar een drive-in film in Nederland geweest. Het voormalige Caddy's Diner in Purmerend verzorgde enkele malen een drive-in avond met BBQ. Ik ben er twee maal geweest, 1 maal met mijn 1962 Cadillac en 1 maal met mijn 1958 Cadillac. Dit was in 2001 en 2003. In 2013 was er een drive-in avond bij het toen nieuwe evenement Feel The 50's. Daar waren wij ook bij, helaas met de moderne auto, maar jaar erna we met de Pontiac. Ook was er dat jaar een film bij Starlight in Horn. Films waren o.a. King Creole, Rock Around the Clock, The wild one en Christine.